De meeste ontharders zijn ionenuitwisselaars. Dat wil zeggen dat het water over een resine ( de harsen ) vloeit die negatief geladen zijn. Deze resine zal de positief geladen ionen zoals kalk ( Ca+ ), ijzer ( Fe+), Mangaan, Magnesium uit het water halen. Deze zullen zich afzetten op de harsen zodoende dat je zacht water krijgt en het bacteriologisch is gezuiverd.

Na een bepaald debiet zullen de harsen verzadigd zijn en zullen moeten gereinigd worden via het ionisatieproces van pekelwater. Die is terug sterk negatief geladen en zal de harsen ontdoen van de positief geladen elementen zoals kalk, magnesium, enz. De resine is daardoor terug negatief geladen en het proces kan opnieuw beginnen. Men spreekt ook wel eens over een dubbel ionisatieproces.